Tytułem wstępu.

To nie blog. To portal. A właściwie część multiportalowej platformy o nazwie - "Nie Dla Opornych".
To nie blog, to komentarz - do rzeczywistości, przyspieszonej jakby chęć zatrzymania się nad czymkolwiek była efektem wewnętrznej słabości lub powodem do wstydu.
To nie lifestyle. To nauka, podana w taki sposób by była zrozumiała dla człowieka inteligentnego, laika choć zdolnego zrozumieć i zaciekawić się, czymś co rozumowi daje odzew.

Pamiętacie stare artykuły popularnonaukowe? Stare popularnonaukowe książki? Czasopisma? Ich serce biło powoli i z precyzją kwantowego zegara. Ich celem było rzeczowe i dogłębne wyjaśnienie omawianego problemu. Ich odbiorcą był inteligentny erudyta.
To wszystko znikło z otaczającej nas rzeczywistości.
Pismo "Problemy" padło w raz z nastaniem ery płatności za słowo. "Wiedza i życie" oraz "Świat Nauki" zmieniły się w kolorowe, lifestylowe gazetki zagubione w poszukiwaniu rynkowego sukcesu.
Pragnąc wskrzesić dawne podejście do popularyzowania nauki - rzeczowe, dogłębne, pełne szacunku dla czytelnika - uruchamiamy tą część większego projektu, która ma prezentować zapomniane już, ale wciąż AKTUALNE artykuły popularnonaukowe wydobyte z pożółkłych kartek wyżej wspomnianych czasopism.

Bliżniaczym naszym portalem jest Sztuka Nie Dla Opornych oraz strona na Facebooku zbierająca posty i komentarze z obu tych portali.
Mamy nadzieję, że w tym powolnym, pełnym refleksji nurcie znajdziesz miejsce dla siebie.
Miłego przepływu!



ps. Pod każdym z artykułów oprócz linków multimedialnych, znajduje się miejsce przeznaczone na promocję autora. Zachęcamy was do odwiedzania umieszczonych tam odnośników. Portal nie ma charakteru zarobkowego. Odwdzięczamy się więc autorom możliwością popularyzacji ich nazwiska i ich dzieł.
Ponadto nie wstawiamy samodzielnie materiałów filmowych i muzyki do internetu. Istniejące już w sieci materiały zostały jedynie przelinkowane tak by odnośniki nie straciły na aktualności.


Artykuły według kolejności:

poniedziałek, 25 marca 2013

Wiara kontra Nauka:
cz. I. Czysty i skażony rozum - błędy w myśleniu indywidualnym:
Richard Dawkins - Wrogowie Rozumu - Niewolnicy Zabobonu



Nauka NDO przedstawia, składający się z czterech części, cykl artykułów poświęconych zderzeniu wiary i nauki. Wiary, a więc myślenia religijnego, nieracjonalnego, czasem - zabobonnego. Nauki, a więc myślenia opartego na racjonalnym i logicznym rozumowaniu. Rozumowaniu często popartym obiektywnymi dowodami.
Czy wobec tak postawionego tematu wiara jest skazana -  powiecie - na przegraną już na wstępie? Absolutnie nie. Ale musi znaleźć swoje, należne jej miejsce.
Praktycznie rzecz biorąc cykl ten rozpoczeliśmy już wcześniej - jakby po cichu - artykułem z fragmentami książki Narcyza Łubnickiego - Nauka Poprawnego Myślenia. Jest to jednak książka tak ważna, a wiedza z niej płynąca tak potrzebna w wielu innych kontekstach (niż tylko religijno-naukowy), że postanowiliśmy umieścić ją w artykule nie opatrzonym tytułem powyższego cyklu. Jeśli chcesz w łatwy, ciekawy i wciągający sposób zobaczyć jak często ulegasz prostym pułapkom myślowym prowadzącym cię do fałszywych wniosków i nauczyć się jak logicznie (i bez ciągłych wpadek) myśleć - to książka dla ciebie.

A oto przedstawienie wszystkich części cyklu zderzającego wierzenia z wiedzą naukową. Będą się one sukcesywnie na Nauce pojawiały:

Spis treści:
I. Czysty i skażony rozum: błędy w myśleniu indywidualnym i grupowym:
                                                                   - Richard Dawkins - Wrogowie Rozumu - Niewolnicy Zabobonu
                                                                   - Gustave Le Bon - Psychologia Tłumu
                                                                   - Pogromycy duchów - James Randi - Psychic Investigator i inne filmy

II. Jak powstał świat, człowiek i cała reszta - co mówi religia (religie):
                                                                  - Mieczysław Künstler - Mitologia Chińska
                                                                  - co mówi nauka:
                                                                  - Hoimar Von Ditfurth - Na Początku Był Wodór

III. Dlaczego ludzie wierzą - przyczyny powstawania religii


                                                                  - Zygmunt Krzak - Światowid — co i kogo przedstawia?

IV. Wirus wiary? - czy religia może być szkodliwa?
                             - czy nauka może być szkodliwa?

Dzisiaj zatem rozdział pierwszy części pierwszej, czyli:
I.    Czysty i skażony rozum - błędy w myśleniu indywidualnym: Richard Dawkins - Wrogowie Rozumu - Niewolnicy Zabobonu
Czy warto? Przeczytajcie poniżej!

----------------------------------------------------------------
I.    Czysty i skażony rozum - błędy w myśleniu indywidualnym 


Film: Wrogowie Rozumu - Niewolnicy Zabobonu.

- Pytasz mnie jak TO działa? - pyta Richarda Dwakinsa Neil Spencer, astrolog - Nie wiem. To wielka tajemnica.
I od razu przychodzi nam do głowy pytanie dlaczego "wielka" i dlaczego "tajemnica" a nie... niewiedza. Czy ktoś ją ukrył przed nami? Czy nadworny astrolog zataja przed nami PRAWDĘ o wpływie gwiazd na nasze życie?
Takich momentów jest w tym filmie więcej. Richard Dawkins, naukowiec i propagator racjonalnego myślenia, ma niezwykły dar. Darem tym jest umiejętność zadawania pytań i szukania właściwych odpowiedzi. Pokazywania nam gdzie ulegamy pułapkom nieracjonalności, a gdzie jesteśmy oszukiwani. Gdzie nasza "wiedza" opiera się na bezpodstawnych założeniach, a gdzie ma swoje racjonalne podstawy.
Jesto to więc podróż. Niezwykła podróż, nie do gwiazd, a wgłąb ludzkiej natury, w poszukiwaniu rozsądku i źródeł jego braku.
Dowiemy się więc dlaczego wierzymy w choroskopy oraz czytaczom z kart, dlaczego wierzymy religijnym szarlatanom i w bogów w ogóle, w co wierzą różdżkarze i... gołębie. Tak, nie mylicie się. Okazuje się bowiem, że i gołębie ulegają zabobonom. I jest to być może najważniejszy fragment całego filmu, więc oglądajcie materiał z jego szczególnym uwzględnieniem.
Fascynujący film.
Gorąco polecam!
Citronian-Man

BBC Channel 4, 2007
Richard Dawkins


.

sobota, 16 marca 2013

Narcyz Łubnicki - Nauka Poprawnego Myślenia


Seria: Biblioteka Problemów, 1963

Przedstawiamy długo oczekiwaną, pierwszą część cyklu, poświęconego zderzeniu nauki i religii. Książka Narcyza Łubnickiego jest jednak tak ważna, nie tylko dla rzeczonego cyklu, że postanowiliśmy ją tu wyróżnić osobnym artykułem, bezpośrednio nie związanym - w tytule - z cyklem naukowo religijnym.
Książka ważka, podstawowa dla umiejętności logicznego myślenia, dla rozumienia błędów i pułapek niepoprawnego wnioskowania, niepoprawnego dyskutowania, i błędnego rozumowania w ogóle. Książka tyleż dogłębna, co napisana świetnym, wciągającym i żywym językiem. Wciągająca, wręcz pochłaniająca swoją opowieścią, po drodze jakby, przemycająca ważne treści. Fantastyczny przykład popularyzacji nauki najwyższej klasy. Nie wolno wręcz jej nie znać.
Przyda się każdemu, kto chciałby podejmować dyskusje oparte w większej mierze na rozsądku i rozumie niż na uprzedzeniach i uporze.
Gorąco polecam!
Citronian-Man

PS. Książka jest z 1963 roku. Od dawna niedostępna w sprzedaży. Przypominamy, że na Nauce NDO udostępniamy materiały, niedostępne, wielokrotnie upublicznianie i takie, które już dawno zarobiły na swoich autorów. Staramy się jednocześnie, w zamian za uprzejmość upublicznienia, zrobić wszystko by to autorom przypadała główna materialna czy niematerialna gratyfikacja za ich pracę.
 Klikajcie zatem linki w sekcji „Ważne linki dotyczące autora” i w miarę możliwości kupujcie pełne wersje udostępnianych materiałów.

----------------------------------------------------------------
      W średniowieczu wielkie powodzenie miało tłumaczenie procesów przyrody na podstawie różnych nieuchwytnych dla człowieka „archeusów”, tajemniczych ciał astralnych i mistycznych sił pozafizykalnych, noszących miano qualitates occultae. — W jednej ze swych komedii Moliere ostro wydrwił takie wyjaśnienie czysto słowne, pozbawione treści, odwołujące się do zjawisk nadprzyrodzonych celem uczynienia bardziej zrozumiałymi zjawisk przyrody. — „Jak to się dzieje, że po zażyciu tego lekarstwa chory zapada w sen?" — pytają pseudolekarza. A on, napuszony, nadęty, podnosząc znacząco palec wskazujący mówi: — „Zaraz wam to wszystko wytłumaczę tak, że będziecie to mieli jak na dłoni. — Słuchajcie, słuchajcie! Otóż lekarstwo to usypia, ponieważ posiada facultatem dormitivam (zdolność usypiania)... Rozumiecie?" — I wszyscy z szacunkiem kiwają głowami...
(...)
Sofistami, „nauczycielami mądrości", nazywano w Grecji starożytnej uczonych zawodowo trudniących się udzielaniem różnorodnych nauk i sztuk: gramatyki, retoryki, matematyki, fizyki itp. Wielcy sofiści — P i t a g o r a s, G o r g i a s z, H i p p i a s z, P r o d i k o s — są wnikliwymi i oryginalnymi myślicielami, których badania krytyczne dają pożyteczny impuls stawiającej niepewne jeszcze kroki greckiej myśli filozoficznej.(...)
Wówczas gdy wielcy sofiści wskazywali poważnie na trudności (tzw. aporie), tkwiące w pewnych zjawiskach myślowych i językowych, ich płytcy epigoni świadomie fałszowali myśli i zwroty ku uciesze publiczności i ku korzyści własnej. Im to „zawdzięcza" wyraz „sofista" swe ujemne znaczenie dzisiejsze.(...)
Żeby nie mnożyć przykładów sofizmatów w nieskończoność, przypomnę jeszcze tylko niezmiernie charakterystyczną opowieść o sławnym sporze dwóch sofistów: wielkiego Protagorasa z jego sprytnym uczniem Euatlosem.
Euatlos, pragnący wybić się w sądownictwie, pobierał lekcje wymowy u Protagorasa, umówiwszy się z nim, że opłatę za naukę uiści po pierwszym swym udanie przeprowadzonym procesie sądowym. Ale po ukończeniu studiów zmienił, jak widać, swe zamiary, bo nie występował w żadnym procesie i uważał, że jest to wystarczającą podstawą, by nie płacić ani obola dawnemu nauczycielowi.
Protagoras, zniecierpliwiony, zagroził Euatlosowi procesem, w ten sposób malując beznadziejną rzekomo sytuację, w jakiej postawił swego ucznia: — „Jeżeli proces przegrasz, będziesz musiał mi zapłacić na mocy wyroku sędziego; ale nawet gdybyś proces wygrał, będziesz musiał mi zapłacić na mocy naszej umowy, według której zapłata ma być uiszczona po pierwszym wygranym przez ciebie procesie. Więc tak czy owak będziesz musiał zapłacić; czyż nie lepiej bez kosztów sądowych?"
Na to sprytny uczeń, pokazujący, że opanował wyśmienicie arkana techniki swego mistrza: — „Mylisz się, Protagorasie. To twoja sprawa jest bezpowrotnie przegrana. Bo jeżeli proces wygram, to nie zapłacę ci na mocy orzeczenia sędziego. A gdybym nawet proces przegrał, to nie musiałbym ci płacić w myśl naszej umowy, która każe mi płacić tylko po pierwszym wygranym procesie! — Więc lepiej nie wszczynaj niepotrzebnie hałasu. Szkoda twych kosztów sądowych..."
Kto z nich ma rację?

piątek, 1 marca 2013

Zimny odczyt - psychologia oszustwa i zjawisk paranormalnych


RICHARD DAWKINS, TV 12/2008

Czy nauka może być sexy? Jakiś czas temu w nauce przedstawialiśmy badania nad zjawiskiem deja vu (link tutaj), teraz mamy zaszczyt przedstawić wstrząsający wręcz wywiad Richarda Dawkinsa z psychologicznym iluzjonistą, ateistą i demaskatorem Derrenem Brownem.
Derren Brown, znany z kanału Discovery, opowiada o oszustwach tzw. mediów, tarocistów i jasnowidzów, niejednokrotnie kontaktujących się z duchami. Wyjaśnia takie techniki jak zimny i gorący odczyt. Pokazuje jak jesteśmy oszukiwani i jak sami dajemy się złapać w pułapkę własnych pragnień i bezpodstawnej wiary.
Wywiad druzgoczący bo obaj rozmówcy podają konkretne przykłady i pułapki, na które sami się nabieramy. Pokazują, jak zwykłe pytanie mogące trafić do kogokolwiek na sali, jest wykorzystywane do sprawienia wrażenia, że "medium" "idealnie" odczytuje nasze myśli. Brutalna, choć tak naprawdę niezwykle zabawna, rozprawa z wszelkiej maści mistycyzmem i oszustwami na nim opartymi.
Dodatkowo, w tym artykule, będziesz mógł drogi czytelniku zobaczyć jak James Randi popełnia publiczne samobójstwo - ale to w ostatnim wstawionym filmie.
Gorąco polecam!
Citronian- Man

----------------------------------------------------------------

Część pierwsza: